25 jaar Werk aan het Water: Michiel Bruinewoud ‘De grootste uitdaging is om circulair werken – niks weggooien – tussen de oren te krijgen’
Energie, klimaat en circulariteit zijn het werkterrein van energiemanager Michiel Bruinewoud. De ontwikkelingen in zijn wereld gaan razendsnel: zelf biobrandstof maken, windmolens ‘kopen’, materialen die overblijven te koop aanbieden in plaats van weggooien.
Ruim drie jaar geleden bepaalde het waterschap dat het in 2050 klimaatneutraal wil zijn en circulair wil werken – dus geen afval meer wil produceren. Michiel: ‘Toen stelde het waterschap ook de energiestrategie vast: hoe wij fossielvrij worden in de jaren tot 2050.’ Tot 2030 zijn de doelen vrij concreet. Daarna hangen de doelen samen met de technologische ontwikkelingen. Michiel: ‘Dat die route nog niet helemaal vast staat, is dus logisch.’
Wat er al is: het Waterschap Zuiderzeeland is ‘eigenaar’ van twee windmolens in een windpark en samen met onder meer zonnepanelen leveren die zoveel energie als het waterschap nodig heeft. Dat betekent dat het waterschap de komende jaren al energieneutraal is. Dat is de moeite waard, want alleen al de gemalen verbruiken evenveel energie als ongeveer 6.000 huishoudens. ‘Nu zetten we de gemalen aan als de zon schijnt of als er wind is én de energieprijs laag is. Dat heeft vorig jaar al 170.000 euro opgeleverd.’
Uiteindelijk moet de energiestrategie ook helpen om klimaatdoelen te halen. Het werken aan klimaatdoelen was ook een belangrijke drijfveer voor Michiel zijn studiekeuze en, daarna zijn baan. ‘Toen ik drie jaar geleden bij het waterschap kwam, was er eigenlijk nog niemand die structureel werkte aan de uitvoering van het klimaatbeleid. Dus dat doe ik nu, samen met collega’s.’
Ook circulariteit maakt deel uit van het pakket. In 2050 moeten alle materialen worden hergebruikt bij het waterschap, in 2030 is het doel om 50 procent van alle materialen her te gebruiken. ‘De uitdaging is groot, want je hebt het over telefoons en laptops maar ook over materiaal voor dijkversterking. Het is logisch dat je bij de grote projecten begint, want daar maak je de grootste klappen mee. Die IJsselmeer dijkversterking bijvoorbeeld, dat doe je maar één keer. Maar we moeten met z’n allen ook onze aandacht richten op onze reguliere werkzaamheden en kleine projecten.’
Het waterschap doet nu een pilot met DuSpot, een soort marktplaats voor grondstoffen en spullen. In de anderhalf jaar die de pilot duurt, kijken ze of er genoeg te halen valt en wordt opgehaald. Michiel: ‘Het kost natuurlijk meer tijd. Je moet je er een beetje meer mee bemoeien: gooi het niet meteen weg, maak eerst even een fotootje en bewaar het, misschien wil iemand het nog wel gebruiken.’ Hergebruik vraagt om een andere manier van denken. De grootste uitdaging is dat overal tussen de oren te krijgen. Michiel: ‘Die gedragsverandering zal voor mij denk ik ook de grootste uitdaging zijn. Ook omdat het verder gaat dan alleen de medewerkers van het waterschap. Aannemers die voor het waterschap werken moeten bijvoorbeeld ook meegaan in deze gedragsverandering. Want alle uitstoot die je als opdrachtgever veroorzaakt, direct en indirect, moet je uiteindelijk naar nul krijgen’, legt Michiel uit.
Zo werkt het waterschap aan alle kanten om klimaatneutraal te worden. Dat betekent verandering en soms dus ook mooie resultaten. Voor de buitenwereld is dat niet altijd zichtbaar. Michiel: ‘Als niemand iets merkt, doen we het goed. En daar ben ik trots op. Het belang van ons werk is groot, dat merk je ook wel bij onze collega’s. We zijn ervan doordrongen dat we allemaal belangrijk werk doen en dat we bij een organisatie werken die belangrijk werk doet. Dat vind ik heel mooi.’