Zonnepanelen op IJsselmeerdijk financieel niet haalbaar

Het college van Dijkgraaf en Heemraden van Zuiderzeeland heeft op 6 mei 2025 besloten om de zonnepanelen op de IJsselmeerdijk (project A6 Zon IJsselmeerdijk) niet aan te leggen. Ondanks de CO₂-besparing die het op zou leveren, is het te kostbaar. Dit bleek uit een studie naar de haalbaarheid en betaalbaarheid van de aanleg van zonnepanelen op de IJsselmeerdijk. Heemraad Jaap Lodders: “Vooraf hebben we de voorwaarde gesteld dat het project zich binnen de levensduur van 25 jaar moest terugverdienen. Zelfs met het op waarde zetten van de CO₂-besparing gaat dat nog niet lukken. Dat is uiteraard ontzettend jammer. De berekeningen bij de start van het project waren positief. Inmiddels is duidelijk dat we met hogere kosten en lagere opbrengsten te maken hebben. Hierdoor is het maatschappelijk niet verantwoord om de investering te doen.”

Op tijd keuzes maken 

Door een combinatie van verschillende factoren is de aanleg van zonnepanelen op de IJsselmeerdijk te duur. Zo is de te verwachten opbrengst voor stroom minder en de investeringen zijn voor zonnepanelen op een dijk hoog. Ook zien we dat het nu in het algemeen meer geld kost om zonnepanelen aan te leggen, dan een aantal jaren geleden. “Het is belangrijk om in een vroegtijdig stadium keuzes te maken, zodat we niet onnodig veel geld in een project stoppen”, aldus de heemraad. 

De milieueffectrapportage ronden we nog af

Op dit moment loopt de procedure voor de milieueffectrapportage nog. De verwacht is dat deze begin mei afgerond is. “Reden waarom we dit af willen ronden, is dat we hier veel kennis uit ophalen. Kennis over de milieu-impact van zonnepanelen op dijken, de CO₂-besparing en de ecologie. Dat is niet alleen belangrijke kennis voor onszelf. Ook andere waterschappen in Nederland mogen gebruik maken van deze kennis.

Onderzoek naar andere goedkopere mogelijkheden voor duurzame energie 

Met de twee windmolens bij Windpark Hanze is Waterschap Zuiderzeeland sinds 2024 energieneutraal. Ondanks dat gegeven weten we ook dat we in de nabije toekomst meer energie verbruiken om aan de strengere eisen voor het zuiveren van afvalwater te kunnen voldoen. Ook verwachten we meer inzet om de polder droog te houden bij extreem weer. In de komende jaren onderzoeken we andere mogelijkheden om duurzame energie op te wekken. Zo blijven we ook in de toekomst energieneutraal. Daarnaast hebben we behoefte aan meer opwek van energie met zonnepanelen. Zo kunnen we op zoveel mogelijk momenten onze eigen opgewekte zonne- en windenergie gebruiken.

Het project zonnepanelen langs het weggedeelte van de A6 gaat door

Het stoppen van project A6 Zon IJsselmeerdijk heeft geen invloed op het plan om zonnepanelen in de bermen langs het weggedeelte van de A6 aan te leggen. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) werkt samen met Rijkswaterstaat het plan voor een zonnepark langs het weggedeelte van de A6 verder uit. Rijkswaterstaat is beheerder van de bermen en opritten langs de A6. Meer informatie: A6 zon Lelystad Dronten | Energie op Rijksgrond

Hoeveel is inmiddels geïnvesteerd?

Sinds oktober 2023 is voor het project A6 Zon IJsselmeer ruim € 24.000,- geïnvesteerd in bijvoorbeeld ecologisch onderzoek en het in kaart brengen van de businesscase. In totaal had het Algemeen Bestuur van Waterschap Zuiderzeeland € 110.000,- beschikbaar gesteld voor de planfase. Het college heeft besloten om het voorbereidingskrediet (restant € 85.384,-) te sluiten na betaling van openstaande verplichtingen.

Was het project niet haalbaar, omdat de dijkveiligheid in gevaar kwam?

Nee. De gekozen variant met zonnepanelen op een erosiebestendige funderingsplaat was al goedgekeurd. Dit was in een eerder stadium gedaan op basis van regionale en landelijke onderzoeken naar de dijkveiligheid van zonnepanelen op dijken. De aanvullende maatregelen om de panelen goed aan te brengen en de tegenvallende opbrengst van stroom zijn onder andere de redenen waardoor het project financieel niet haalbaar is. Het volledige onderzoeksrapport naar de varianten van zonnepanelen op dijken kunt u hier downloaden. 

Hoeveel energie zou het zonnepark op de IJsselmeerdijk opbrengen?

Het zonnepark op de IJsselmeerdijk van circa 13 MWp zou jaarlijks 11 à 12 GWh opbrengen. Uit onderzoek is gebleken dat we minder zonnepanelen kunnen aanleggen. Dit komt door een wijziging in constructie van de zonnepanelen. We kunnen niet 13MWp aanleggen, maar 11 MWp. Daarnaast zou de opbrengst nu nog maar 9,5 GWh zijn. Dit is een stuk minder dan verwacht.

Op welke wijze gaat het waterschap nu zonne-energie opwekken?

Nu we geen zonnepark op de IJsselmeerdijk gaan aanleggen, zullen we in de komende tijd zoeken naar alternatieven. 

Hoeveel energie gebruikt Waterschap Zuiderzeeland?

Ons primaire energieverbruik is in de afgelopen jaren flink gedaald. Dit komt onder andere komt door optimalisatie van processen en het opwekken van eigen energie.  Jaarlijks verbruikt het Waterschap zo’n 33 miljoen kWh aan elektriciteit. Dit is ongeveer gelijk aan het verbruik van 11.000 huishoudens. Wij verwachten dat dit in de toekomst gaat stijgen. We moeten namelijk meer afvalwater zuiveren door hogere inwonersaantallen. Daarnaast verwachten we een strengere norm waaraan gezuiverd water moet voldoen. Daarom vinden we het belangrijk om te zoeken naar andere oplossingen om energie op te wekken.

Wat zijn de duurzaamheidsdoelstellingen van Waterschap Zuiderzeeland?

De energiestrategie van Waterschap Zuiderzeeland richt zich op drie ambities. 

  1. We wekken op jaarbasis net zoveel duurzame energie op als dat we gebruiken bij onze gemalen en zuiveringen.
  2. We maken maximaal gebruik van de duurzame energie die we zelf opwekken, zodra die beschikbaar is.
  3. We werken mee aan energieprojecten uit de regio. Daar waar mogelijk stellen we hier eigen grond voor beschikbaar. 

Voor de drie ambities zijn tussendoelen gesteld. Deze kunt u vinden op www.zuiderzeeland.nl/energiestrategie.