Hoe kunnen we zuiniger omgaan met grondstoffen en tegelijk bijdragen aan een schonere wereld? Bij Waterschap Zuiderzeeland zetten we stappen richting een volledig circulaire manier van werken. Circulariteit betekent dat we grondstoffen en producten hergebruiken en afval tot een minimum beperken. Zo voorkomen we verspilling en hebben we minder nieuwe grondstoffen nodig. Hiermee besparen we CO₂ en dragen we bij aan een duurzame toekomst. “Samen met Circogemaal zetten we met deze pilot bij de renovatie van het rioolgemaal in Marknesse een mooie stap.”, vertelt projectleider Marc van Wijk van Waterschap Zuiderzeeland.
Hergebruik van onderdelen in renovatie- en nieuwbouwprojecten
De (riool)gemalen, afvalwaterzuiveringen en andere technische installaties van het waterschap bevatten veel verschillende materialen, zoals staal, beton, koper en kunststof. Marc van Wijk: “Vroeger werden veel onderdelen bij renovaties vervangen en afgevoerd als afval. Nu kijken we veel meer met een circulaire blik: wat kunnen we hergebruiken? Door onderdelen kritischer te beoordelen en opnieuw te gebruiken, verlengen we hun levensduur Daarnaast kijken we ook meer naar het opknappen (reviseren) van onderdelen. Soms hoeven maar kleine onderdelen vervangen te worden om een product weer te kunnen hergebruiken. Hiermee besparen we op grondstoffen én verminderen we CO₂-uitstoot. Bovendien besparen we op kosten doordat we minder nieuwe materialen in hoeven te kopen.”
Pilotproject Circogemaal in Marknesse
Een mooi voorbeeld is de renovatie van het rioolgemaal in Marknesse. “Voor dit project is het waterschap een samenwerking met Circogemaal gestart. Een initiatief dat zich richt op circulair hergebruik van grondstoffen in de watersector. Samen onderzoeken we hoe we onderdelen kunnen hergebruiken en afval kunnen verminderen. Ik zie veel kansen.”, aldus Van Wijk. Marco Pastoor van Circogemaal vult aan: “Bij Circogemaal kijken we samen met onze partners welke onderdelen een tweede leven kunnen krijgen en welke we zelf duurzaam kunnen verwerken. We zorgen voor een heldere rapportage, zodat precies zichtbaar is wat het oplevert. Extra mooi is dat we samenwerken met sociale werkplaatsen – zo krijgen ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de kans om mee te doen. Dat sluit perfect aan bij de maatschappelijke doelstellingen van het waterschap.”
Samen op weg naar 100% circulair
Net als alle andere Nederlandse waterschappen werkt Waterschap Zuiderzeeland aan de landelijke doelen voor circulariteit. In 2030 willen we 50% minder nieuwe grondstoffen gebruiken en in 2050 volledig circulair werken. Circulariteit is niet zomaar een doel. Het is een manier van denken en doen die helpt om beter om te gaan met het klimaat. En die helpt over te stappen op duurzame energie en onze economie sterker te maken.
Uitdagingen in de overgang naar circulair werken
Marco Pastoor: “Het anders denken zit ‘m vooral in het anders aanbesteden van werkzaamheden. Het is belangrijk dat waterschappen al vroeg in gesprek gaan met leveranciers en aannemers om samen de circulaire mogelijkheden te verkennen. Hierdoor kan het waterschap de opdrachtomschrijving vervolgens duidelijk en gedetailleerd opstellen, met speciale aandacht voor het hergebruik van materialen en onderdelen.” Veel mensen gaan er ten onrechte van uit dat gebruikte materialen automatisch van mindere kwaliteit zijn. Door die onbekendheid is er nog veel twijfel. Daarnaast speelt de regelgeving een rol: oudere pompen mogen vaak niet meer worden gebruikt, omdat ze te veel energie verbruiken. “Bij waterschappen hebben de veiligheid en betrouwbaarheid van materialen en onderdelen altijd prioriteit. Dus hergebruik moet aantoonbaar even goed zijn als nieuw.”, sluit Marc van Wijk af.

