Zodra de temperaturen stijgen, is hij alert. ‘Want dan weet je dat de kansen op overlast door blauwalg toenemen’, legt senior medewerker watertoezicht Daniël Corstanje uit. De bacterie is vooral dol op stilstaand, warm water. En omdat sommige soorten blauwalg slecht voor de gezondheid kunnen zijn, wordt meteen actie ondernomen als het ergens wordt gevonden. Ook in tijden van corona.

Eens in de zes weken heeft Daniël net als zijn directe collega’s een 24-uurs piketdienst, waar allerlei meldingen worden afgehandeld. In de zomer gaat het dan ook vaak om blauwalg. ‘Als mensen vermoeden dat er binnen de bebouwde kom blauwalg in het water zit, bellen ze ons. Wij komen het vervolgens controleren.’

Soms is het meteen duidelijk dat het om blauwalg gaat. ‘Dan is het water felblauw of groen verkleurd. Blauwalgen kunnen ook stankoverlast geven.’

Ter plekke testen

En soms is het ook niet direct duidelijk of het om blauwalgen gaat. Maar het beleid is altijd hetzelfde, legt Daniël uit. ‘We meten ter plekke en als de concentratie te hoog is, plaatsen we borden bij het water waarmee gewaarschuwd wordt dat er blauwalg in het water zit. De oppervlaktewateren waar te hoge blauwalgconcentraties zijn aangetroffen, worden ook online geplaatst op de pagina blauwalg. 

Als mensen of dieren in contact komen met blauwalg, kunnen ze vaak vervelende fysieke klachten krijgen. Buikpijn, diarree, braken en huiduitslag bijvoorbeeld. ‘Nee, dan voel je je echt even niet zo lekker, heb ik begrepen.’

Stankoverlast

Ook als omwonende kun je overlast ervaren van een watertje met blauwalg. ‘Het kan namelijk stinken en dat kan enige tijd duren.’ Zodra er veel overlast is door de bacterie, neemt het waterschap dan ook maatregelen.

‘Bij kleinere watergangen kunnen we bijvoorbeeld het oppervlaktewater beluchten.

In sommige gevallen is het ook mogelijk om door middel van gemalen of stuwen extra stroming in het water te brengen. En we kunnen de drijflaag van afgestorven blauwalg afzuigen en afvoeren om de overlast te beperken. Het afzuigen van de drijflagen heeft echter maar een tijdelijk resultaat. Dat komt doordat je de oorzaak niet echt weghaalt, alleen de symptomen.’

Verhoging waterpeil

Hoe je het ook wendt of keert; blauwalg is en blijft een natuurlijk proces dat niet altijd te voorkomen is. Wel heeft het Waterschap Zuiderzeeland dit jaar het waterpeil in de vaarten met 10 centimeter verhoogd. Hierdoor is er meer water voor beregening van de gewassen, maar blijft ook de watertemperatuur lager. De kans op te veel blauwalg is daardoor kleiner.

Tijdens de lockdown gingen de piketdiensten van het waterschap gewoon door. Dus ook de werkzaamheden rond blauwalg. ‘Maar die doe je toch vaak alleen én in de buitenlucht, dus dat was niet zo’n probleem. Wij hebben ook een spoelbak met water en zeep standaard in de auto, omdat we gezien de aard van ons werk altijd al veel aandacht hebben voor hygiënisch werken.’

Controles op afspraak

Voor zijn werk als medewerker watertoezicht was het wel wat anders allemaal. ‘De controles bij bedrijven konden we even niet doen. Nu is dat gelukkig weer hervat.’

En het kantoor is nog altijd beperkt toegankelijk. ‘Ik mis de sociale contacten daardoor wel. Zeker bij vernieuwingen of besluitvorming is het prettig direct contact met elkaar te hebben. Als je samen bent verloopt dat toch wat soepeler allemaal, maar dat komt wel weer.’