Op onze zuivering in Lelystad is de werking van een zogenoemd DEX-filter onderzocht om microverontreinigingen, zoals medicijnresten, PFAS en brandvertragers uit het afvalwater te kunnen zuiveren. Met de biologische manier waarop wij het afvalwater nu zuiveren krijgen wij deze chemische deeltjes namelijk niet voldoende uit het afvalwater. De eerste onderzoeksresultaten van het innovatieve filter zijn positief: “Het DEX-filter kan 70% van de microverontreinigingen uit rioolwater verwijderen. Dat is goed nieuws!”, aldus heemraad Jo Caris van Waterschap Zuiderzeeland. 

Verder onderzoek is nodig 

De testen met het DEX-filter zijn veelbelovend, maar om het systeem optimaal te laten werken is meer onderzoek nodig. We willen bijvoorbeeld nog weten hoe vaak we moeten spoelen om het adsorptiemateriaal niet te laten verstoppen en hoe we het contact tussen het adsorptiemateriaal en afvalwater nog kunnen verbeteren. Witteveen en Bos gaat het DEX-filter met verbeteringen testen bij een ander waterschap. In het gezuiverde afvalwater van de zuivering in Lelystad was te weinig PFAS aanwezig om de mate van verwijdering goed te kunnen bepalen. Voor andere microverontreinigingen lukte dit wel. Op de volgende locatie komt meer aandacht voor de verwijdering van PFAS.   

De schadelijke stoffen hechten zich aan korrels 

Voor het DEX-filter is van maïszetmeel een materiaal gemaakt dat chemische stoffen kan binden. Dat heet DEXSORB®. Het zijn hele kleine cupjes waaraan microverontreinigingen en PFAS zich hechten. Die kunnen daarna dan met behulp van een oplosmiddel (alcohol) weer uit de korrels gehaald worden. 

Mogelijk financiering via Nationaal Groeifonds 

Heemraad Jo Caris: “Als waterschap willen we graag de waterkwaliteit verbeteren met nieuwe technieken. Om te kijken of de technologieën werken, voeren we onderzoeken op kleine schaal uit. We zoeken naar een oplossing die uiteindelijk toepasbaar is op de schaal van onze zuiveringen. Als dat lukt voor het DEX-filter, dan kunnen we in de toekomst een heel groot deel van de microverontreinigingen uit afvalwater verwijderen. Daarnaast kan Waterschap Zuiderzeeland een belangrijk deel van de kosten financieren via het Nationaal Groeifonds”. 

Waterschappen blijven pleiten voor een totaalverbod PFAS

Ondanks de veelbelovende eerste resultaten met het DEX-filter, blijft het belangrijk dat PFAS niet in het milieu komt. De PFAS die we uit het afvalwater halen, is nog steeds zeer moeilijk afbreekbaar. Hier zijn nog geen goede oplossingen voor. Daarom ondersteunen we de initiatieven van andere EU-landen voor strengere toelatingseisen voor schadelijke stoffen in REACH. REACH is het Europese stoffenbeleid en staat voor Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen. Zo trekt Nederland samen op met een vijftal landen die pleiten voor een totaalverbod op PFAS.

Lees meer over PFAS en wat wij doen om deze toxische stoffen te bestrijden.

Eerder maakte Omroep Flevoland een opname bij de proefopstelling 

Omroep Flevoland - Nieuws - Speciaal filter moet schadelijke PFAS uit water halen(externe link)