In mei 2022 voerde het waterschap samen met Staatsbosbeheer werkzaamheden uit in het Zuigerplasbos. Er werd een verbinding van de hevel Lelystad-Noord naar de Zuigerplas aangelegd. Deze verbinding zorgt dat schoon water vanuit het IJsselmeer via de hevel naar de Zuigerplas stroomt. Vanuit de Zuigerplas stroomt dit water Lelystad binnen. Het doel van deze maatregel is om de waterkwaliteit van de Zuigerplas én het stedelijk water van Lelystad te verbeteren. Een goede waterkwaliteit is belangrijk voor mens, plant en dier.  

De wateraanvoer liep eerder via het Zuigerplasgemaal

Het Zuigerplasbos grenst aan de noordoostzijde van Lelystad. Het hart van het gebied bestaat uit een oude zandwinplas, de Zuigerplas. Voorheen werd water uit de Houtribtocht opgevoerd. Dit stroomde via het Zuigerplasgemaal naar de Zuigerplas. Van daaruit stroomde het water verder naar de sloten en grachten van Lelystad. Door de nieuwe verbinding stoppen we met de wateraanvoer vanuit de Houtribtocht en het Zuigerplasgemaal.

Vijzelgemaal
Vijzelgemaal

Hoe verbeteren we de waterkwaliteit?

Het water uit de Houtribtocht is te rijk aan voedingsstoffen. Voedselrijkwater is water met te veel meststoffen, zoals fosfaat en stikstof. Het verstoort de balans in het water en geeft onder andere algengroei en kroos. Dat is nadelig voor de stadswateren en voor het ecosysteem in de Zuigerplas en van het Zuigerplasbos. Uit onderzoek blijkt dat de waterkwaliteit verbeterd wordt door de aanvoer van voedselarmer water uit het IJsselmeer, het baggeren van de watergangen en de aanleg van een moeras. Dit heeft ook een positief effect op de biodiversiteit in het gebied en op de kwaliteit van het stedelijk water van Lelystad. Inmiddels is de verbinding klaar. Het duurt echter meerdere jaren voordat het resultaat in de aanpak naar vermindering van kroos goed zichtbaar is. 

We laten nu water in via de hevel Lelystad-Noord

De hevel zuigt water aan uit het IJsselmeer. Dit gaat door een vacuüminstallatie. Deze bestaat uit een vacuümpomp en een drukvat met niveaumetingen. De vacuümpomp zuigt alle lucht uit de hevelleiding wat zorgt voor een onderdruk. Als een vacuüm is opgewekt, stroomt het water door de hevelleiding heen zonder de hulp van een pomp. De vacuüminstallatie zorgt ervoor dat de onderdruk in stand blijft door, wanneer het nodig is, kortstondig de vacuümpomp in te schakelen.

Welke werkzaamheden voerden we uit?

Om de wateraanvoer in het gebied goed te regelen, gebruiken we duikers. Een duiker is een buis onder een weg, pad of dam door die wateren met elkaar verbindt. Door de buis stroomt het water van de ene naar de andere kant. Om duurzaam met de duikers om te gaan, herplaatsten we de al bestaande duikers. Ook plaatsten we een regelbare stuw in de watergang voor de Zuigerplas. Hiermee kunnen we het peil in de Zuigerplas beter regelen. De tijd dat het water in de Zuigerplas blijft, is daardoor optimaal aan te passen. Het teveel aan water door hevige of langdurige regenval, stroomt weg via de Wortmantocht.

Samen met Staatsbosbeheer werken we aan een goede waterkwaliteit

Na de zomer voert Staatsbosbeheer het tweede gedeelte uit. De watergang wordt dan gebaggerd zodat deze diep genoeg is. Met de vrijkomende bagger wordt een nieuw moerasgebied aangelegd. Dit heeft een zuiverende werking en is bedoeld als een nieuw leefgebied voor onder andere water- en moerasvogels, insecten en amfibieën.

Meer informatie over de werkzaamheden van Staatsbosbeheer in de Zuigerplas is te vinden via:
Herstel Zuigerplas - Stadsbossen Lelystad (staatsbosbeheer.nl)(externe link)